Bomenkap: wie geeft een vergunning af en waarom?
Gepubliceerd 05-11-2023 10:57 uur. Tekst en foto's: Piet Bergstra
Hart voor Kampen ontvangt regelmatig vragen over het kappen van bomen in onze gemeente. Om antwoorden te vinden op al die verschillende vragen gingen we op werkbezoek bij de boomcontroleurs van de afdeling Groenvoorziening van onze gemeente.
“De gemeente heeft blijkbaar vergunning afgegeven voor de kap van 76 bomen, op verschillende plekken in de gemeente. Qua klimaat lijkt mij dat niet ideaal en zeker ook niet voor de buurt en het woongenot. Maar ook zijn bomen belangrijk i.v.m. hittestress. Wie geeft deze vergunning af en waarom? Wordt er überhaupt wel naar de omgeving gekeken? Gaat de ambtenaar naar de plek toe? Wordt er naar het soort aanvraag en de omgevingssituatie gekeken? Of is het voor de ambtenaar een formaliteit en druk op de knop?”, vraagt een inwoner zich af. Kortom, hoog tijd voor een bezoek aan de bomencontroleurs van Groenvoorziening aan de Korteweg in ons idyllische Groene Hart.
GRIB-systeem
Ik word hartelijk ontvangen door Frank Klappe, een van de drie bomencontroleurs die de gemeente Kampen rijk is. Frank begint met de uitleg van het nieuwe GRIB-systeem waar Kampen nu mee werkt.
“Het is een fantastisch systeem. Elke boom in Kampen heeft of krijgt een paspoort. Maar voor het zover is, krijgt de boom eerst een persoonlijk bezoek van een boominspecteur.
Met een soort iPad worden gegevens van de boom ingevuld: de soort, hoogte, maximale hoogte, omtrek van de stam, een veiligheidsrisico (bv. onbalans van de stam, takbreuk etc). Als dit allemaal is ingevoerd kan het paspoort per boom worden afgedrukt. Het systeem zorgt ervoor dat er veel efficiënter gewerkt kan worden", aldus Frank.
Inmiddels staan alle 30.633 bomen in het programma. De gemeente Kampen is bezig met het maken van een inhaalslag wat betreft het snoeien van de bomen. Volgend jaar hoopt men daarmee klaar te zijn.
Frank Klappe: “Het scheelt enorm veel papieren rompslomp. Maar ook kunnen we nu inwoners, die vragen hebben over de kap van een boom, meteen voorzien van alle relevante informatie van de boom, inclusief een paspoort."
Herplantplicht
Het kappen van een boom kan verschillende redenen hebben. Vaak speelt de veiligheid een grote rol. Zo kan een boom onveilig zijn voor de omgeving. Bijvoorbeeld door takbreuk of onbalans. Binnen de gemeente Kampen geldt een herplantplicht. Als er 30 bomen worden gekapt dan worden er ook 30 bomen terug geplant. Dat hoeft niet altijd op dezelfde plek te gebeuren, zoals bijvoorbeeld bij de Kennedylaan.
Op dit moment staan daar 32 bomen op de lijst om te worden gekapt, waarvan er 14 op dezelfde locatie zullen worden vervangen. De overige 18 bomen zullen elders in de gemeente geplant gaan worden. De gemeente is zeer zorgvuldig en terughoudend daar waar het kappen van bomen betreft.
Droogte
Er zijn bomen die slecht bestand zijn tegen droogte of juist tegen een te drassige grond. Tijdens mijn wandelingen door en rond Kampen valt het me op dat sommige bomen problemen hebben, zoals de dode bomen langs de Trekvaart en Midden-Weteringpad. Terwijl veel elzen langs de Trekvaart niet goed groeien of zelfs doodgaan, doen de paar wilgen daar het prima.
Beukenweg
Langs de Beukenweg vallen me de toppen van de beuken op. Die sterven af. “Het planten van een boom komt heel precies. In het verleden groeven we een gat dat iets groter was dan de wortelkluit, en daarin werd de boom geplant. Nu graven we een veel groter gat van minstens 15 kuub met goede plantgrond, zodat de wortels goed kunnen groeien. Daarna moet je de boom vooral met rust laten. Niet aan de wortels komen, niet onder de boom iets anders gaan planten zoals destijds een rozenperk langs de Beukenweg. Bomen hebben ruimte en rust nodig.” vult Gert Scholten aan, die inmiddels ook is aangeschoven.
Herinrichting
De bomen op het Meeuwenplein worden gekapt vanwege de herinrichting en verkeren in slechte staat. Rond deze bomen was het terrein te strak bestraat. Dat is niet gunstig voor bomen. Een goed waterdoorlatende grond geeft de boom minder kans om te verstikken, terwijl wanneer de wortels te lang in het water staan, de boom zuurstoftekort krijgt en kan sterven.
Gert voegt toe: “De bomen op het plein zijn nu feitelijk bonsaiboompjes. De stam had al 3 keer zo dik moeten zijn en de bomen veel groter.”
Maaibeleid
Een punt van aandacht is het maaibeleid. Met zeer zware voertuigen wordt het maaisel verzameld. Dit leidt niet alleen tot diepe sporen, maar verdicht ook de grond rondom de bomen en vermindert de doorwortelbaarheid en ontwatering. Dit resulteert in een bodem zonder zuurstof, een afname van bodemleven, slechte ontwatering en een verhoogd risico op wateroverlast.
Regenwater wordt slecht afgevoerd in verdichte bodems. Te natte en zuurstofarme bodems hebben weinig bacteriën, schimmels, wormen en insecten. Deze bodemprocessen worden verstoord in te natte bodems, wat ook het risico op wortelrot vergroot.
Bestek
Deze factoren zijn schadelijk voor de aanwezige planten, struiken en bomen. “Hart voor Kampen is van mening dat er met lichter materieel gewerkt moet worden. Dat zal in het bestek opgenomen moeten worden. Het zal misschien wat meer kosten maar dat is dan maar zo. Ik heb daar twee jaar geleden al aandacht voor gevraagd bij het project Bloemen voor Bijen, maar het lijkt wel of er nu nog zwaarder materiaal wordt gebruikt.”, aldus Piet Bergstra.
Hart voor Kampen zal hier nogmaals aandacht voor vragen bij het college.
